阿語：名詞句與動詞句（二）

特殊動詞：كَانَ及其姊妹字（كَانَ وَأخَوَاتُهَا）

كَانَ及其同類字是阿拉伯文特殊用法的動詞，這些動詞不能像其他動詞一樣自己就能完整表達出意思，需要有其他述語才能表達完整的意思。這些動詞通常用於名詞句，主語維持主格格位，述語則由原有的主格格位變為受格格位，如：

الطًَالِبُ مُجْتَهِدٌ (這個學生是用功的)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدٌ (述語、主格格位)

كَانَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (以前這個學生是用功的)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (كانَ的述語或稱它的名詞，使用受格格位)

كَانَ的姊妹字共有13個，這些字意義雖然不同，但是用法完全一樣。就是把名詞句的述語由主格變成受格。介紹與舉例如下：

1. كَانَ 以前、當時、原來：

كَانَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (以前這個學生是用功的)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

2. صَارَ 變成

صَارَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這個學生變得很用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

3. أَصْبَحَ變成

أصْبَحَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這個學生變得很用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

4. لَيْسَ不是

لَيْسَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這個學生並不用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

5. ظَلَّ 變成、仍然、還是

ظَلَّ الطَّالِبُ مُجْتَهْدًا (這個學生仍然很用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

6. مَازَالَ 仍然、依舊

مَازَالَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這個學生仍然很用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

7. مَادَامَ (只要)

مَادَامَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا فَسَيَنْجَحُ (學生只要用功就會成功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

8. أضْحَى (變成)

أضْحَى الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這位學生變得很用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

9. أَمْسَى (變成)

أَمْسَى الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這位學生變得很用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

10. بَاتَ (變成)

بَاتَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這位學生變得很用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

11. مَابَرِحَ (仍然)

مَابَرِحَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這位學生仍然很用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

12. مَافَتِئَ (仍然)

مَافَتِئَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這位學生仍然很用功)

الطَّالِبُ (主語、主格格位)

مُجْتَهِدًا (述語，受格格位)

 

※前8字較為常用

※這些字是動詞，所以需配合主詞的性作改變，如：

كَانَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這位男學生是用功的)

كَانَتِ الطَّالِبَةُ مُجْتَهِدَةً (這位女學生是用功的)

※這些字後面也可以直接接現在式動詞，但接了之後有些字的意義會有所改變。

1. كَانَ後面加上現在式動詞則表示過去進行式，如：

الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生在學阿拉伯文)

كَانَ الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生當時在學阿拉伯文)

2. كَانَ後面加上過去式動詞表示過去完成式，此時動詞前面會加上一個"قَدْ"表示肯定，如：

الطَّالِبُ دَرَسَ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生學過了阿拉伯文)

كَانَ الطَّالِبُ قَدْ دَرَسَ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生當時已經學過了阿拉伯文)

3. صَار,أصْبَحَ後面加上現在式動詞表示開始、著手進行的意思，如：

الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生在學阿拉伯文)

صَارَ الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生開始學阿拉伯文)

أَصْبَحَ الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生開始學阿拉伯文)

4. مَازَالَ,مَابَرِحَ,مَاأَنْفَكَّ,مَافَتِئَf等字後面可以加上現在式動詞，如：

الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生在學阿拉伯文)

مَازَال الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生仍然在學阿拉伯文)

مَابَرِحَ الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生仍然在學阿拉伯文)

مَانْفَكَّ الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生仍然在學阿拉伯文)

مَادَامَ الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ فَسَيَسْتَفِيدُ (這個學生只要學阿拉伯文就能獲益)

لَيْسَ الطَّالِبُ يَدْرُسُ الْعَرَبِيَّةَ (這個學生沒有在學阿拉伯文)

5. لَيْسَ的述語可加上介詞"بِ"

لَيْسَ الطَّالِبُ مُجْتَهِدًا (這個學生並不用功)

لَيْسَ الطَّالِبُ بِمُجْتَهِدٍ (這個學生並不用功)

6. لَيْسَ的述語前面若加上表示除外意義的"إلأ"，則述語格位不受لَيْسَ影響，如：

لَيْسَ الإنْسَانُ إلأ حَيَوَانٌ نَاطِقٌ (人類只是一種會說話的動物)